Վարդանանց պատերազմ

Unknown

Վարդանանց պատերազմ (Մարզպանական Հայաստանի I ապստամբություն) (449-451), Սասանյան Պարսկաստանի դեմ հայ ժողովրդի բարձրացրած ապստամբություն, հայության հասարակական գիտակցության կողմից ընկալվում է որպես հանուն հայ մնալու ու ազգային ինքնությունը պահպանելու հայ ժողովրդի պայքար: Դրան հակառակ` Պարսից թագավորությունը նպատակ էր դրել հավատափոխ անել հայերին և հասնել նրանց ձուլմանը պարսիկների հետ: Պատերազմի վճռական՝ Ավարայրի ճակատամարտի (451թ. մայիսի 26) ելքն անորոշ էր, սակայն ապստամբության ղեկավար՝ սպարապետ Վարդան Մամիկոնյանի զոհվելու պատճառով հայկական զորքը ցրվեց: Ապստամբության արդյունքում պարսիկները թուլացրեցին իրենց հակահայկական քաղաքականությունը և հրաժարվեցին հայ ժողովրդին՝ որպես ամբողջություն հավատափոխ անելու իրենց ծրագրերից

Հիմնական իրադարձություններ

442-449 - Հայոց այրուձիու տեղափոխում Պարսից թագավորության արևելք
449 գարուն - Հավատափոխության պահանջ և դրա մերժում
449 ամառ - Հայ նախարարների այցը Տիզբոն, կեղծ հավատափոխությունը և վերադարձը Հայաստան
449 սեպտեմբերի վերջ – Անգղ ամրոցի ճակատամարտ
449 հոկտեմբերի սկիզբ - Արտաշատի ճակատամարտ
449 հոկտեմբեր - նոյեմբեր - Պարսից կայազորների ոչնչացում
450 օգոստոս – Ատրպատականի ասպատակումը հայերի կողմից
450 հոկտեմբեր – Խաղխաղի ճակատամարտ
450 հոկտեմբեր – Դերբենդ ամրոցի գրավում
450 նոյեմբերի վերջ – Որոտ ամրոցի և Վասակաբերդի գրավում
451 մայիսի կես – Զարավանդ գավառի առաջին ճակատամարտ
451 մայիսի կես – Զարավանդ գավառի երկրորդ ճակատամարտ
451 մայիսի 26 – Ավարայրի ճակատամարտ
451 մայիսի 29-31 – Անգղ ամրոցի ճակատամարտ (451)
451 հունիսի սկիզբ – Փայտակարանի ու Ատրպատականի ասպատակումը հոների կողմից
451 հունիսի սկիզբ – Սյունիքի ճակատամարտ
451 հունիսի կես – Կապույտ ամրոցի ճակատամարտ
451 հունիս կես – Հյուսիսային Միջագետքի ասպատակումը հայերիկողմից
451 հունիսի վերջ – Արմազիի ճակատամարտ
451 հունիսի վերջ – Որջնհաղի ճակատամարտ
451 հունիսի վերջ – Հաշտությանկնքում

ԱՂԲՅՈՒՐ